- Üyelik
- 2 Eylül 2019
- Mesajlar
- 1,015
- Cinsiyet
- Erkek ♂️
- İlişki Durumu
- İlişkim Var
- Burcu
- Kova ♒
- Ruh Hali
Zahirilik
Zahiri mezhebi ya da Zâhiriye bir İslâm dini fıkhı (İslâm hukuku) mezhebidir. İslâmî hükümleri Kur'ân ve sünnetin zâhirî (açık, görünen) mânâsına bakar. İbni Hazm, âyet ve hadislerin zahir, yani görünen mânâlarından başka hiçbir delili ve kıyası kabul etmezdi.
Kurucusu
Genel kabule göre kurucusu Dâvûd el-İsbehânî olan Zâhirî mezhebi fıkıh ve İslam hukukunun tek kaynağının nasslar yani Kur'an ve Sünnet olduğunu iddia eder ve bunlar üzerinde yorum anlamına gelen re'yin mümkün olmayacağı görüşü üzerine kuruludur. Bu mezhep tüm re'y çeşitlerine karşı çıkar; kıyas, güzel görme (istihsan), genel fayda (mesalih-i mürsele) veya zararların önlenmesi (Sedd-i zerâyi') prensibini reddeder, delil olarak kabul etmez. Sadece nassı kabul eden Zâhirî mezhebi hakkında nass bulunmayan konularda istishab denilen "mübah olmak" (ibahat-i asliye) prensibini uygular.
Etimoloji
Zahirilik, "zahir" kelimesinden türemiştir. Zahir, "açık, görünen" anlamına gelir. Zahirilik mezhebi, Kur'an ve sünnetin açık ve zahiri anlamını esas aldığı için bu adla anılmıştır.
Gelişim
Zahirilik mezhebi İshak bin Râhûye'nin ölümünden sonra da gelişmeye devam etmiştir. Bu mezhebin en önemli temsilcileri arasında İbn Hazm, İbn Teymiyye ve İbn Kayyım el-Cevziyye sayılabilir.
Temel İlkeler
Zahirilik mezhebinin temel ilkeleri şunlardır:
Zahirilik mezhebi, özellikle Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Endülüs'te yayılmıştır. Bu mezhep, günümüzde de bazı Müslüman ülkelerde takipçileri tarafından savunulmaktadır.
Mezhep Alimi "İbn Hazm"
Zâhirî mezhebinin kurucusunun Dâvûd ez-Zâhirî olduğu kabul edilse de, mezhebin en büyük ve ünlü alimi İbn Hazm'dır. Dâvûd, İmam Şâfiî'nin öğrencilerinden ders almış ve İmam Şâfiî'den genel olarak oldukça etkilenmiştir. Bununla birlikte Zâhirîliğin fıkhı ile Şafiîliğin fıkhı birbirinden oldukça farklıdır; Dâvûd şeriatta re'yin söz konusu olmayacağının üstünde durmuştur. Dâvûd dönemin hadise ağırlık veren özelliklerinden de yararlanarak mezhebini yaymaya çalışmış fakat mezhebinin birçok konudaki farklı görüşleri sebebiyle birçok muhalif edinmiştir.
Zâhirîliğin bu ilk yayılma döneminde aldığı tepkilerin temelinde Dâvûd'nin taklidi tamamen ve kesinlikle reddetmesidir. Herkesin içtihat etmesi fikrini doğuran bu görüş diğer birçok mezhep ve alimin görüşleriyle çelişir ve Zâhirîliğin birçokları tarafından eleştirilmesine sebep olur. Bununla birlikte Zâhirîlik yayılmaya devam etmiş, özellikle Hicri 3. ve 4. yüzyıllarda önemli bir yere gelmiştir; öyle ki Hanefîlik, Şafiîlik ve Malikîlik'ten sonra 4. büyük fıkıh Sünnî mezhebi konumuna gelmiş, sonradan Hanbelîliğin yükselişi ve diğer sebeplerden bu konumunu kaybetmiştir.
Zahiri mezhebi ya da Zâhiriye bir İslâm dini fıkhı (İslâm hukuku) mezhebidir. İslâmî hükümleri Kur'ân ve sünnetin zâhirî (açık, görünen) mânâsına bakar. İbni Hazm, âyet ve hadislerin zahir, yani görünen mânâlarından başka hiçbir delili ve kıyası kabul etmezdi.
Kurucusu
Genel kabule göre kurucusu Dâvûd el-İsbehânî olan Zâhirî mezhebi fıkıh ve İslam hukukunun tek kaynağının nasslar yani Kur'an ve Sünnet olduğunu iddia eder ve bunlar üzerinde yorum anlamına gelen re'yin mümkün olmayacağı görüşü üzerine kuruludur. Bu mezhep tüm re'y çeşitlerine karşı çıkar; kıyas, güzel görme (istihsan), genel fayda (mesalih-i mürsele) veya zararların önlenmesi (Sedd-i zerâyi') prensibini reddeder, delil olarak kabul etmez. Sadece nassı kabul eden Zâhirî mezhebi hakkında nass bulunmayan konularda istishab denilen "mübah olmak" (ibahat-i asliye) prensibini uygular.
Etimoloji
Zahirilik, "zahir" kelimesinden türemiştir. Zahir, "açık, görünen" anlamına gelir. Zahirilik mezhebi, Kur'an ve sünnetin açık ve zahiri anlamını esas aldığı için bu adla anılmıştır.
Gelişim
Zahirilik mezhebi İshak bin Râhûye'nin ölümünden sonra da gelişmeye devam etmiştir. Bu mezhebin en önemli temsilcileri arasında İbn Hazm, İbn Teymiyye ve İbn Kayyım el-Cevziyye sayılabilir.
Temel İlkeler
Zahirilik mezhebinin temel ilkeleri şunlardır:
- Kur'an ve sünnetin açık ve zahiri anlamını esas almak.
- Kur'an ve sünnette yer alan hükümlerin herhangi bir yoruma veya tahlile gerek kalmadan doğrudan anlaşılabileceğine inanmak.
- Hadislerin sened ve metin açısından tahliline gerek olmadığına inanmak.
- Kur'an ve sünnette yer alan hükümlere aykırı olan hiçbir fiilin caiz olmadığına inanmak.
Zahirilik mezhebi, özellikle Kuzey Afrika, Orta Doğu ve Endülüs'te yayılmıştır. Bu mezhep, günümüzde de bazı Müslüman ülkelerde takipçileri tarafından savunulmaktadır.
Mezhep Alimi "İbn Hazm"
Zâhirî mezhebinin kurucusunun Dâvûd ez-Zâhirî olduğu kabul edilse de, mezhebin en büyük ve ünlü alimi İbn Hazm'dır. Dâvûd, İmam Şâfiî'nin öğrencilerinden ders almış ve İmam Şâfiî'den genel olarak oldukça etkilenmiştir. Bununla birlikte Zâhirîliğin fıkhı ile Şafiîliğin fıkhı birbirinden oldukça farklıdır; Dâvûd şeriatta re'yin söz konusu olmayacağının üstünde durmuştur. Dâvûd dönemin hadise ağırlık veren özelliklerinden de yararlanarak mezhebini yaymaya çalışmış fakat mezhebinin birçok konudaki farklı görüşleri sebebiyle birçok muhalif edinmiştir.
Zâhirîliğin bu ilk yayılma döneminde aldığı tepkilerin temelinde Dâvûd'nin taklidi tamamen ve kesinlikle reddetmesidir. Herkesin içtihat etmesi fikrini doğuran bu görüş diğer birçok mezhep ve alimin görüşleriyle çelişir ve Zâhirîliğin birçokları tarafından eleştirilmesine sebep olur. Bununla birlikte Zâhirîlik yayılmaya devam etmiş, özellikle Hicri 3. ve 4. yüzyıllarda önemli bir yere gelmiştir; öyle ki Hanefîlik, Şafiîlik ve Malikîlik'ten sonra 4. büyük fıkıh Sünnî mezhebi konumuna gelmiş, sonradan Hanbelîliğin yükselişi ve diğer sebeplerden bu konumunu kaybetmiştir.
